Zo maakt de koe melk
Na ongeveer twee jaar geeft een meisjeskalf melk. Een koe geeft namelijk alleen maar melk nadat ze zelf een kalfje heeft gekregen. Maar hoe wordt zo’n meisjeskalf nu eigenlijk een melkkoe? Daan en Anna laten het je zien!
1. Verliefd
Een meisjeskalf is na ongeveer 13 tot 14 maanden klaar om drachtig/zwanger te worden. De boer houdt goed in de gaten of de koe tochtig wordt. Tochtig wil zeggen dat ze precies op dat moment vruchtbaar is. De koe gaat dan een beetje gek doen. Ze bespringt bijvoorbeeld andere koeien. Of ze blijft heel stil staan als een andere koe háár bespringt. Als er een stier in de wei loopt, heeft hij meteen in de gaten dat de koe tochtig is. Hij loopt als een hondje achter haar aan, likt haar billen en probeert haar te bespringen.
2. Inseminatie
Helaas voor de stier worden koeien bijna allemaal kunstmatig bevrucht. Dat noemen we ook wel inseminatie. Natuurlijk gunt een boer de koe en de stier hun uiting van lentekriebels, maar er kunnen nogal wat ongelukken gebeuren als de stier de koe zelf bevrucht. Die dolle stier weegt ruim 1250 kilo. Stel je voor: 1250 kilo spierkracht bovenop zo’n arme koe. Daarom bevrucht de boer de koe met een rietje, hierin zit sperma van een stier. Dat brengt hij op het juiste moment in bij de koe en hoopt dat ze dan meteen zwanger is.
3. Hoera een kalfje!
Na ongeveer 9 maanden is het voor de drachtige koe tijd om te bevallen. Dat heet kalven. Zodra het kalf geboren is, komt de melkproductie op gang. De boer kan de koe gaan melken! Het kalfje mag eerst even bijkomen en gaat dan naar een eigen verblijf. Hier wordt het extra goed verzorgd. Wist je dat een baby er een jaar overdoet om te leren staan? Een kalfje kan dat al binnen één dag. Dat is eigenlijk hartstikke knap.
4. Melk, melk en nog eens melk
Een Nederlandse melkkoe produceert gemiddeld 10.000 liter melk per jaar. Dat is zo’n 30 liter per dag. 30 pakken melk dus! Dat is al veel, maar wist je dat een koe na het kalven (bevallen) wel 45 liter melk per dag kan geven? Zóveel melk maakt een koe!
5. Opnieuw zwanger
Een maand na de bevalling is een koe alweer klaar om zwanger te worden. De boer insemineert de koe als ze weer tochtig is. Zo zorgt de boer ervoor dat een koe bijna het hele jaar melk geeft. De periode van kalven tot kalven noemen we de lactatieperiode.
Gelukkig heeft een koe vlak voordat ze gaat kalven 6 weken vakantie. Ze krijgt dan ander voer, want het kalf in haar koeienbuik vraagt veel energie. Ze wordt dan niet gemolken, zo krijgt de uier tijd om te herstellen. Zo is de koe in mum van tijd weer klaar voor de volgende bevalling.
6. Honderd tonners
Gemiddeld heeft een koe 4 tot 5 keer lactaties. Ze krijgt dus 4 tot 5 kalfjes en geeft die hele periode melk. Er zijn ook koeien die we ‘honderd tonners’ noemen. Die koeien geven wel 12 tot 13 lactaties en produceren in hun leven meer dan 100.000 liter melk!!
Test je kennis
Vaak moet je bij je spreekbeurt ook vragen stellen aan de klas. Hier kan je je kennis testen. De leukste vragen kan je meenemen in je eigen spreekbeurt.
